Trong thực dưỡng hiện đại, âm dương là hai nguyên tắc cơ bản giúp cân bằng và duy trì sức khỏe. Sự cân bằng giữa âm và dương không chỉ quan trọng đối với lối sống mà còn đặc biệt quan trọng trong chế biến thực phẩm. Nhiều người lo lắng không biết nên ăn thức ăn gì, ăn như thế nào cho phù hợp và quân bình âm dương. Bài viết sau đây, Tiến Khang sẽ chia sẻ đến bạn đọc 4 phương pháp chuyển hóa âm dương trong thực dưỡng, có thể giúp cho quý cô bác anh chị không còn quan ngại về cách lựa chọn thức ăn quân bình.

4 phương pháp chuyển hóa âm dương trong thực dưỡng

Dựa theo lý thuyết âm dương, cụ thể là sự biến đổi âm dương, các chuyên gia đã đúc kết được 4 phương pháp chuyển hóa âm dương trong thực dưỡng hiện đại. Các cách biến đổi đều dựa theo trật tự của tự nhiên, không phải theo suy nghĩ chủ quan của con người. Mọi thức ăn đều có thể chuyển hóa âm dương, âm thành dương, dương thành âm hoàn toàn bằng bốn yếu tố chính đó là sức ép, muối, lửa và thời gian.

Sức ép

Tại sao nói sức ép là một trong những yếu tố chính giúp chuyển hóa âm dương trong thực dưỡng? Nước và độ ẩm mang tính âm cao, dưỡng liên quan đến sự khô ráo và ấm áp. Khi ép hoặc nén, nước bị loại bỏ, làm cho thực phẩm trở nên khô hơn và tăng cường tính dương.

Ví dụ, ép nước trái cây để lại phần bã khô hơn, loại bỏ bớt tính âm của trái cây. Ngược lại, khi sức ép giữ lại độ ẩm, như khi nén bột làm bánh, thực phẩm lại giữ nước và có kết cấu mềm hơn, từ đó chuyển hóa thành âm.

=> Xem thêm: Nước ép trái cây có thực sự tốt cho sức khỏe?

Lửa

Lửa là một phương pháp đã được ông bà ta áp dùng từ thuở sơ khai để nấu chín thức ăn. Đây cũng là phần quan trọng để chuyển hóa âm dương của thực phẩm qua việc thay đổi nhiệt độ và độ ẩm. Khi thực phẩm được nấu chín, rang, xào, hoặc nướng, lửa làm tăng nhiệt độ và giảm độ ẩm, từ đó làm cho thức ăn trở nên ấm hơn và hóa dương. 

Ngược lại, thực phẩm để nguội sau khi nấu hoặc không được nấu đủ lâu có thể giữ lại nhiều độ ẩm và giảm nhiệt độ, dẫn đến tăng tính âm. Vì vậy, dùng lửa không chỉ để nấu chín thức ăn mà còn có khả năng biến đổi, cân bằng âm dương của thực phẩm, phù hợp với nhu cầu sức khỏe trong thực dưỡng. 

Muối 

Muối trong thực dưỡng có tính dương cao, sẽ giúp chuyển hóa âm dương trong thức ăn qua việc thay đổi độ ẩm và kết cấu của chúng. Khi thực phẩm được ủ muối, muối giúp hút ẩm, làm cho thức ăn khô hơn, tính dương cũng cao hơn. Ví dụ, chanh muối khô có tính dương hơn chanh tươi, và được khuyên dùng nhiều trong thực dưỡng vì quá trình ủ muối làm giảm độ ẩm, làm khô và tạo ra nhiều axit amin tốt cho sức khỏe.

Thời gian

Yếu tố cuối cùng được áp dụng để chuyển hóa âm dương thức ăn chính là thời gian. Khi thức ăn được nấu lâu hoặc trải qua quá trình lên men ở nhiệt độ cao và quá trình chế biến kéo dài giúp giảm độ ẩm và tăng cường tính dương cho món ăn. 

Ví dụ, món hầm nấu lâu hoặc các sản phẩm lên men như tương miso đậu nành, tương tamari sẽ chuyển hóa dương khi được ủ một thời gian dài, các vi khuẩn có lợi và axit amin được sinh ra nhiều hơn. 

Ví dụ về sự kết hợp 4 phương pháp chuyển hóa âm dương

Trong thực dưỡng hiện đại, để chuyển hóa một thức phẩm từ âm sang dương, hoặc từ dương sang âm một cách hiệu quả, chúng ta cần kết hợp các phương pháp với nhau. Sau đây là một số ví dụ về sự kết hợp để các bạn có cái nhìn rõ hơn về các phương pháp:

Đậu nành

Đậu nành, vốn là thực phẩm rất âm, do chứa nhiều nước và axit amin. Tuy nhiên, trong đậu lại chứa 1 axit không tốt cho người bệnh Passo, cũng như người ăn thực dưỡng. Vì vậy để loại bỏ tính âm trong đậu nành, người xưa đã ủ thành tương bằng cách ép bỏ nước, ủ muối Degi trong thời gian ít nhất 6 tháng.

Vì muối rất dương sẽ giúp làm mất hoàn toàn axit độc trong đậu nành và sản sinh ra 13 loại axit amin khác tốt hơn cho sức khỏe. Sau đó, chúng ta có thể sử dụng làm gia vị để nấu ăn, nấu súp, canh,... Như vậy, bạn có thể thấy, chuyển hóa đậu nành từ âm sang dương đã kết hợp tất cả các yếu tố sức ép, muối, lửa và thời gian. Từ đó tạo ra một món ăn thực dưỡng hỗ trợ rất tốt cho sức khỏe.

Đậu hũ

Đậu hũ là món ăn mà những người bướu cổ hay người âm hàn có huyết trắng, khí hư không nên ăn, vì có chứa axit độc hại. Nhưng họ cũng có thể sử dụng nếu đậu hũ được chuyển hóa âm dương qua 4 phương pháp ép, muối, lửa và thời gian. Vậy bằng cách nào?

Khi mua đậu hủ về, bạn lấy một tấm vải khô, học đậu hủ lại và ép nhẹ để vải hút hết nước ra. Sau đó mang đi chiên vàng một lúc, hút hết dầu trước khi ăn. Chất axit trong đậu sẽ được dương hóa bằng lửa và thời gian chiên để giảm âm.

Tuy nhiên, lượng dầu bám lại trên đậu sẽ ảnh hưởng không tốt đến sức khỏe, hãy ăn kết hợp với củ cải đạo, củ cải trắng để loại bỏ bớt dầu. Lúc này, chúng ta có thể hưởng thức món đậu hũ đã hoàn toàn dương hóa với củ cải sống, vừa ngon, vừa bổ sung dưỡng chất cho cơ thể.

Cà chua, cà tím

Cà chua, cà tím, những thực phẩm được liệt kê trong câu số 3 - những thức ăn cần tránh, nhưng cũng có thể được sử dụng nếu đã được chuyển hóa âm dương. Để loại bỏ tính âm cao trong các thực phẩm này, khi mua về không nên ăn sống, bạn hãy rửa sạch với muối, mang đi nướng để loại bỏ nước, sau đó lột vỏ và cuối cùng là kho lại dùng. Bằng cách kết hợp các yếu tố muối, lửa và thời gian thì bạn hoàn toàn có thể ăn cà chua, hay cà tím mà không ngại vấn đề về sức khỏe thực dưỡng.

Thực phẩm chứa vitamin C

Một ví dụ khác đó là các thực phẩm chứa vitamin C. Vì sao người ăn thực dưỡng thiếu Vitamin C nhưng lại không ăn vitamin C. Bởi vì, vitamin C là loại vitamin âm nhất trong 4 loại vitamin chính. Khi nạp trực tiếp vào cơ thể, nó phải chuyển đổi sang dạng khác để cơ thể hấp thụ.

Vì vậy, người ta có cách chuyển hóa vitamin C trong các thực phẩm như chanh, mơ để cơ thể hấp thụ tốt hơn. Đó là chế biến thành chanh muối, mơ muối bằng cách ủ muối trong một thời gian nhất định. Từ đó, vitamin C sẽ chuyển hóa thành tiền vitamin C, khi ăn vào, cơ thể sẽ hấp thụ và chuyển hóa thành vitamin C để thích nghi.

Trên đây là một số ví dụ về việc vận dụng kết hợp tất cả các phương pháp để chuyển hóa âm dương trong thực dưỡng. Bằng sự kết hợp này, chúng ta có thể biến đổi hầu hết các thức ăn về quân bình âm dương theo một trật tự tự nhiên nhất. Từ đó, tạo nên sự đa dạng hơn trong “menu” bữa ăn hàng ngày và không cần đắn đo về sự âm dương của thực phẩm. 

=> Xem thêm: Cách cân bằng âm dương trong thực dưỡng

Lưu ý khi chuyển hóa âm dương trong thực dưỡng

Và chúng ta có thể thấy một điều đặc biệt và được xem là “ngoại lệ” ở đây chính là có thể sử dụng được thực phẩm trong câu số 3 khi đã chuyển hóa âm dương như cà chua, chanh, đậu hủ,... Một số nhà tiên sinh thực dưỡng còn nói “ăn ít câu số 3 còn tốt hơn ăn nhiều câu số 5”. 

Đôi khi ăn nhiều câu số 5 lại khiến cơ thể mất quân bình, “cái lượng sẽ giết chết cái phẩm”.  Vì thế, thực phẩm trong câu số 3 chỉ tránh sử dụng trong thời gian đầu đang trị bệnh, về sau có thể chuyển hóa âm dương và sử dụng kết hợp với câu số 5 với lượng thích hợp. Hãy luôn chọn thức ăn phù hợp với liều lượng khuyến nghị và dựa trên nguyên tắc quân bình âm dương trong ăn uống.

Sau khi ăn, phải theo dõi phân thường xuyên, có ăn ngon, ngủ ngon hay không để biết mình sử dụng thức ăn đúng cách và quân bình hay chưa. Ngoài ra, trong các bữa ăn hàng ngày, bạn cũng nên thay đổi thực đơn thường xuyên, đừng ăn một món nhiều lần, sẽ khiến cơ thể dễ mất quân bình vì thiếu chất.

=> Tham khảo thêm: Công thức chế biến gần 100 món ăn quân bình âm dương

Tóm lại, 4 phương pháp chuyển hóa âm dương trong thực dưỡng gồm sức ép, muối, lửa và thời gian đều đóng vai trò quan trọng trong việc điều chỉnh thuộc tính âm dương của thực phẩm. Việc hiểu và áp dụng các phương pháp này đúng cách giúp chúng ta có thể cân bằng âm dương thực phẩm, hỗ trợ sức khỏe và lối sống trong thực dưỡng.

Mong rằng đây sẽ là những thông tin hữu ích dành cho bạn. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào về vấn đề này hãy liên hệ Tiến Khang qua những hotline bên dưới để được hỗ trợ nhé!

=> Xem thêm một số thông tin hữu ích trong nguyên tắc ăn uống:

• 7 nguyên lý cân bằng âm dương trong thực dưỡng hiện đại 
• 7 nguyên tắc ăn uống quân bình âm dương
• Thức ăn ảnh hưởng đến tính cách con người